به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام روح الله شریعتی استاد حوزه در نشست علمی امام خمینی (ره) و عناصر کارآمدی نظام که در پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد با نگاهی به اندیشه امام در خصوص مفهوم کارآمدی گفت: کارآمدی در لغت معانی متفاوتی دارد و در کلیت معنای درخور بودن مفید و با فایده بودن را دارد که در اقتصاد و سیاست و غیره هم درباره آن بحث می‌شود. میزان رسیدن به اهداف یا تحقق آن با توجه به امکانات و موانع در واقع کارآمدی را نشان می‌دهد.
وی با اشاره به برخی نظریات در خصوص عناصر کارآمدی نظام به مسئله ایده اشاره کرد و بیان داشت: برخی از نظریات از ۷ عنصر و برخی از ۳ و ۴ عنصر سخن گفته‌اند. مردم باید هم همسو با ایده نظام باشند و این نقطه اشتراک مردم و بنیانگذاران در تأسیس و هدایت نظام است که می‌تواند در کارآمدی نظام اثرگذار باشد. وقتی نگاه جزئی می‌کنیم ایده در عناصر مختلف دیگری مثل ساختار می‌تواند تأثیر داشته باشد. اینکه کارگزار به ایده اعتقاد و نظام حقوقی و سیاسی را قبول داشته باشد. در نهایت رفتار براساس ایده سنجیده می‌شود که آیا درست است یا نه.
شریعتی در ادامه ایده را دارای سه ویژگی دانست و افزود: ایده صحیح و کامل باید سه ویژگی معضل گشا، بن بست شکن و افق گشا را داشته باشد. وجهه دوم درباره ایده نسبتش با مردم است که همه مردم با ایده اشتراک دارند. در موضوع ساختار باید به گونه‌ای باشد که بن بست‌ها را باز کند. ویژگی‌ها منطبق بر ایده، انعطاف پذیر و همینطور ساز و کارهای اصلاحی و تقویت کننده برای ادامه مسیر داشته باشد.
وی تصریح کرد: ایده در نگاه امام، فقه تنها یا مجموعه مبانی اسلامی است. ایده‌ای که ما می‌گیریم باید رفتار را شکل بدهد که بیشتر با فقه ارتباط دارد. فقه باید پشتوانه اش اخلاق باشد که بتواند ایده را قوت ببخشد. امام خمینی معتقد است حکومت در نظر مجتهد واقعی فلسفه عملی تمام فقه در تمام زوایای زندگی بشریت است و الی اخر. رفتاری که می‌تواند در عمل و بیرون کمک کند بیشتر به فقه بازمی گردد و حقوق و مدیریت می‌توانند آن را سامان دهند.
این استاد حوزه گفت: ساختار باید با توجه به ایده باشد. عرف و سیره عقلا هم شکل دهنده و هم کمک کننده ایده هستند. امام اما در نهایت ایده را جمهوری اسلامی می‌داند که مبنای جمهوریت، اسلامیت است و معنای جمهوریت همان مردمی بودن است. هم جمهوریت و هم اسلامیت لازمه وجود کارآمدی هستند.
شریعتی با اشاره به کارگزاران به عنوان یکی از عناصر کارآمدی نظام بیان کرد: در مورد کارگزاران امام می‌گوید افراد باید متخصص و متعهد باشند. رفتار کارگزاران از نگاه امام منطبق بر مبانی اسلام است و می‌فرمایند من امام خمینی هم اگر رفتارم منطبق با اسلام نبود نباید از من اطاعت کنید.
نظر شما